Percepcja wzrokowa

PATRZY, ALE NIE WIDZI, CZYLI O PERCEPCJI WZROKOWEJ

Moje dziecko nie może nauczyć się czytać, dlaczego? Z tym pytaniem spotykam się coraz częściej. Przecież dziecko zna litery, głoskuje, literuje, nadal wciąż ma problemy z płynnością czytania. Poziomów trudności i przyczyn może być wiele. Nieznajomość liter, nieumiejętność głoskowania, literowania, dzielenia wyrazów na sylaby, problemy z koncentracją, problemy wzrokowe (patrzy, ale nie widzi), brak koordynacji wzrokowo-ruchowej. Aż w 70% to wzrok odpowiada za zdolność rozpoznawania i różnicowania bodźców wzrokowych, które znajdują się w polu widzenia. Czytanie jest jednak o wiele bardziej złożoną czynnością, dlatego odpowiedź na powyższe pytanie nie jest taka prosta. Na szczęście wiele da się zrobić i po prostu wytrenować. Zdolność percepcji nabywamy między 3. a 8. rokiem życia.

Na percepcję wzrokową składają się złożone procesy analizy i syntezy zachodzące w mózgu. Nie jest ona wyłącznie zdolnością spostrzegania wzrokowego, gdyż interpretacja bodźców wzrokowych dokonuje się nie na siatkówce, ale w mózgu.

Nasza percepcja wzrokowa przejawia się w spostrzeganiu wielkości, barw i kształtów, jak i w zapamiętywaniu oraz wyobrażaniu sobie przedmiotów, zjawisk oraz relacji między nimi. Wszystkie one umożliwiają nam zrozumienie rzeczywistości.

Percepcja wzrokowa jest zdolnością do rozpoznawania, różnicowania i interpretowania bodźców wzrokowych. Opiera się na doświadczeniach zdobytych w procesie uczenia się oraz będących efektem interakcji ze środowiskiem.

Wyróżniamy pięć aspektów percepcji wzrokowej. Mają one ogromny wpływ na rozwój zdolności uczenia się u dzieci. Należą do nich:

*koordynacja wzrokowo-ruchowa,

*stałość spostrzegania,

*spostrzeganie figury i tła,

*spostrzeganie stosunków przestrzennych,

*spostrzeganie położenia przedmiotów w przestrzeni

Percepcja wzrokowa zależy od narządu wzroku, w którym zachodzi interpretacja bodźców.

Na percepcję wzrokową składają się zarówno koordynacja wzrokowo-ruchowa, harmonizująca ruchy gałek ocznych z ruchami całego ciała, jak i pamięć wzrokowa, która jest zdolnością do utrwalania i przypominania sobie obrazów oraz różnych informacji.

Ponadto zaburzenia percepcji wzrokowo-ruchowej mogą wynikać z wielu powodów, m.in. uszkodzenia kory mózgowej, niewłaściwie rozwiniętej gałki ocznej oraz nieprawidłowości związanych z funkcjonowaniem mózgu. Zasadniczą rzeczą w diagnostyce dziecka jest odróżnienie, czy zaburzenia wynikają z wady wzroku, czy z zaburzeń neurologicznych. Warto wiedzieć, że u dzieci z zaburzeniami percepcji wzrokowej możemy stwierdzić także inne nieprawidłowości rozwojowe, zarówno emocjonalne, jak i psychomotoryczne. Nieprawidłowości okołoporodowe też często są przyczyną zaburzeń neuronalnych.

JAK PRACOWAĆ Z DZIECKIEM MAJĄCYM TRUDNOŚCI WZROKOWE?

Obserwowane zaburzenia w obrębie percepcji wzrokowej są przyczyną różnorakich trudności szkolnych. Dotyczą one problemów z nauką czytania, pisania czy liczenia. Dzieci takie zagrożone są dysleksją, dysgrafią czy dysortografią. Wtedy dzieci mogą mieć również trudności z zabawami ruchowymi czy pracami plastycznymi, orientacją w nowym otoczeniu, a także ocenianiem wielkości czy odległości. Oczy wykonują mnóstwo ruchów. Dzieci z zaburzeniami widzenia mogą mieć problem z ruchami wodzącymi i skokowymi.

Opóźniony rozwój percepcji wzrokowej powoduje ponadto problem z rozpoznawaniem przedmiotów oraz ustalanie ich wzajemnego położenia w przestrzeni. Niestety zdarza się, że u dzieci przejawiających opóźniony rozwój percepcji wzrokowej pojawiają się problemy natury emocjonalnej.

Ważne we wspieraniu rozwoju funkcji percepcji wzrokowej są ćwiczenia. Jej usprawnianie przydaje się wszystkim dzieciom, niezależnie od tego, czy mają zaburzenia związane z przetwarzaniem bodźców przesyłanych do mózgu, czy też nie.

Terapię u dzieci z zaburzeniami percepcji wzrokowej można podjąć z wyspecjalizowanym w tym zakresie optometrystą, jak również w gabinecie pedagogicznym.

Dobrym sposobem na rozwijanie percepcji wzrokowej jest zabawa. Dzieci chętniej wtedy w nich uczestniczą. Warto wykorzystać takie materiały dydaktyczne, jak: piłki różnej wielkości (rzucanie do celu, podawanie, turlanie, obrazki, puzzle, piktogramy, ilustracje, figury geometryczne. Ważne, by ćwiczenia nie były nużące, a różnorodne. Bardzo ważne, by prowadzono je w przyjaznej atmosferze.

Najprostsze ćwiczenia usprawniające percepcję wzrokową:

układanie memory,
segregowanie kolorowych klocków: pod względem barwy, kształtu czy wielkości,
segregowanie przedmiotów w grupy (auta, figurki, guziki),
układanie obrazków w ustalonej kolejności,
łączenie w pary takich samych symboli,
wskazywanie różnic między dwoma obrazkami,
rysowanie szlaczków,
dorysowywanie brakujących elementów na obrazkach,
łączenie kropek, tak aby powstał obraz,
labirynty literowe,
gra w domino,
układanie puzzli,
odszukiwanie na obrazkach z wieloma szczegółami wskazanych elementów,
układanie historyjek obrazkowych,
obrazkowe dyktando,
wykreślanki wyrazowe,
wyodrębnianie słów z ciągów liter.

Sklep

Utworzono z pomocą Loobinoo

+48 691 685 151

Nasze marki

Słonik - gabinet terapii dysleksji

Matura czeka

Słonik - gabinet terapeutyczny

aneta.nie@wp.pl