ORIENTACJA W CZASIE I PRZESTRZENI

Zdaniem Edyty Gruszczyk- Kolczyńskiej orientacja przestrzenna jest warunkiem dobrego funkcjonowania człowieka w otaczającej rzeczywistości. Obejmuje nie tylko wskazywanie kierunków, ale także myślenie wyobrażeniowe i abstrakcyjne, samodzielne umiejętności codzienne, czynności szkolne czy choćby umiejętność orientowania się na kartce papieru. Nabywanie kompetencji przestrzennych człowieka rozpoczyna się od jego pierwszych dni życia. Dziecko poznaje świat i otoczenie za pomocą dotyku, ruchu, języka i wzroku. Dzięki zmysłom uczy się rozpoznawać faktury, kształty, odległości. Planowany ruch jest nieodzownym elementem rozwoju dziecka. Łączy się ze schematem własnego ciała i zdobywaniem wiedzy o jego budowie. Aby dziecko w pełni świadomie mogło określić przestrzeń wokół siebie, musi osiągnąć etap kształtowania własnego „Ja”. Ciało dziecka stanowi punkt odniesienia w stosunku do otoczenia. Ta świadomość kształtuje się około 2.-3.roku życia. Orientacja przestrzenna obejmuje zdolności określania kierunków przedmiotów względem własnego ciała, wyróżnienie własnej osoby względem otaczającego świata, a także postrzegania otoczenia z punktu widzenia innej osoby, dostrzegania różnic w budowie ciała oraz cech wspólnych.

ORIENTACJA W CZASIE I PRZESTRZENI – NORMY WIEKOWE (wg J. Węglarz)

Po 6 miesiącem życia dziecko zaczyna mieć poczucie własnej podmiotowości, chętnie bawi się zabawkami i przedmiotami, poznaje przestrzeń przez dotyk, ruch, umie pokazać niektóre części ciała lalki (po skończeniu 1 roku), wskazuje przedmioty w przestrzeni i układa przedmioty według jakiegoś pomysłu. Ok. 2. roku życia zaczyna identyfikować siebie.

Między 2. a 3. rokiem życia dziecko rozpoznaje przestrzeń wokół siebie, nazywa swoje części ciała, zauważa podobieństwa w budowie ciała drugiej osoby. Potrafi powoli zauważyć zmiany położenia na obrazku oraz za pomocą słów określać położenie przedmiotów. Rozumie pojęcia „pod”, „na”, „za”, „obok”, „wysoko”, „nisko”, „w przód”, „na dół”, „do góry”, „na dół”.

Pomiędzy 3. a 5. rokiem życia dziecko potrafi określić położenie przedmiotów w odniesieniu do siebie, potrafi określać wielkość i kształt przedmiotów, różnicować je i porównywać, zaplanować drogę w przestrzeni, używać określeń „na”, „pod”, „za”, „obok”, „nisko”, „wysoko”, „w przód”, „w tył”, „do góry”, „na dół”, nazywa położenie przedmiotów w przestrzeni: „między”, „wyżej-niżej”, „blisko-daleko” i ich kierunku: „przed-za siebie”, „w bok”, lepiej skupia się na aktualnych zdarzeniach.

W 5.-7. roku życia dziecko potrafi określić własne oraz innych położenie względem otoczenia. Rozumie pojęcia dotyczące położenia przedmiotów w stosunku do innych przedmiotów. Umiejętnie posługuje się̨ określeniami położenia: „na”, „pod”, „poza”, „obok”, „między”, „wyżej-niżej”, „daleko-blisko”, „na prawo- na lewo”, „naprzeciw”, „wewnątrz”, „na brzegu”, „na zewnątrz” kierunku: „w przód-tył”, „do góry-na dół”, „przed-za siebie”, „w bok”, „w prawo-lewo”, „na wprost” na prawo-na lewo”, „naprzeciw” w odniesieniu do siebie. Rozróżnia prawą i lewą stronę , używa prostych przysłówków czasowych. Zna dni tygodnia, pory roku, miesięcy i pory dni.

Konsekwencją przeoczonych problemów z orientacją przestrzenną są problemy szkolne, a także specyficzne problemy w nauce, takie jak:

DYSLEKSJA - problemy w czytaniu i pisaniu często mają problem złożony, często jedną z przyczyn jest m.in. słaba orientacja przestrzeni i czasie. Dziecko ma problem organizacją czasu, ma trudności z odtwarzaniem wydarzeń w kolejności chronologicznej, przejawia zaburzenia orientacji w schemacie ciała i przestrzeni, trudno mu określić stosunki przestrzenne.

ZABURZENIA LATERALIZACJI –lateralizacja mieszana lub nieustalona u dziecka utrudnia jego całościowy, harmonijny rozwój, powoduje mylenie pojęć prawej i lewej strony, sprawia trudności z orientowaniem w przestrzeni, a także myleniem kształtów i figur geometrycznych.

DYSPRAKSJA ROZWOJOWA – występuje wówczas, gdy dziecko ma problem z koordynacją ruchową, przetwarzaniem bodźców oraz zapamiętywaniem sekwencji zadań, ponadto przejawia problem z planowaniem i wykonaniem złożonych zadań ruchowych, najczęściej słabo orientuje się w schemacie własnego ciała.

ZABURZENIA WZROKOWE – występują wówczas, gdy dziecko ma trudności w odróżnianiu różnych kształtów, przejawia trudności we wzrokowym ujmowaniu stosunków przestrzennych, ma trudności w lokalizowaniu obiektów w przestrzeni, oceną odległości obiektów i ich wymiarów.

AUTYZM –przejawia się wycofaniem i unikaniem kontaktu ze świtem zewnętrznym, u dziecka na ogół występuje trudność w orientacji przestrzennej.

ADHD – u dziecka można zauważyć wybiórcze zaburzenia orientacji kierunkowej i zaburzenia orientacji przestrzennej, mogą występować problemy ze spostrzeganiem, zapamiętywaniem i odtwarzaniem kształtów asymetrycznych.

Sklep

Utworzono z pomocą Loobinoo

+48 691 685 151

Nasze marki

Słonik - gabinet terapii dysleksji

Matura czeka

Słonik - gabinet terapeutyczny

aneta.nie@wp.pl